Nieuw beleid, ontwikkelingen, ambities en heroverwegingen
In deze begroting wordt onder programma 6 Onderwijs, sport en welzijn voor nieuw beleid, ontwikkelingen, ambities en heroverwegingen in 2026 € 144.000 minder lasten, in 2027 168.000 meer aan lasten, € 151.000 minder aan lasten en € 536.000 in 2029 meer aan lasten gevraagd.
Een specificatie van de lasten en baten voor nieuw beleid, ontwikkelingen, ambities en heroverwegingen wordt hieronder weergegeven op niveau van taakveld.
Actualisatie urencalculaties en kostendekkendheid leges met effecten voor alle taakvelden die onder dit programma vallen (nadeel structureel € 85.000)
Het effect voor dit programma van deze twee onderwerpen bedraagt structureel € 85.000 nadelig. Voor een overzicht van het totale effect over alle programma’s verwijzen wij naar het onderdeel uiteenzetting van de financiële begroting en dan specifiek de toelichting op het onderdeel nieuw beleid, ontwikkelingen, ambities en heroverwegingen van de financiële begroting.
Taakveld Onderwijshuisvesting (nadeel 35.000 in 2026, 341.000 voor 2027, 18.000 voor 2028, 677.000 voor 2029)
Programma en Overzicht voorzieningen in de huisvesting 2026 (nadeel structureel 35.000 voor 2026, 4.000 voor 2027, 4.000 voor 2028, 3.000 voor 2029.
Jaarlijks kunnen de schoolbesturen vóór 1 februari een aanvraag voor een voorziening in de huisvesting bij de gemeente indienen. Aanvragen die worden toegekend, komen op het Programma en niet toegekende aanvragen komen op het Overzicht.
In 2025 zijn drie aanvragen voor een voorziening in de huisvesting ontvangen. In het OOGO van mei 2025 is aan alle schoolbesturen meegedeeld welke aanvragen zijn ontvangen. De aanvragen zijn getoetst aan de Verordening Voorzieningen in de huisvesting. Alle drie de aanvragen voldoen aan de gestelde criteria van de verordening en zijn op het Programma 2026 geplaatst. Voor 1 aanvraag wordt u gevraagd een investeringsbudget van 65.114 beschikbaar te stellen. De structurele kapitaallasten hiervan zijn verwerkt in de begroting 2026 vanaf de jaarschijf 2027. Daarnaast is er een incidenteel budget benodigd van 35.000 voor 2026 voor 2 aanvragen.
Begroten ruimte voor basisonderwijs Kesteren (uitwerking motie kadernota 2026-2029) structureel nadeel 337.000 voor 2027, 14.000 voor 2028, 674.000 voor 2029.
Op 3 juli 2025 heeft de raad de motie ‘Kadernota 2026-2029 - Huisvesting primair onderwijs Kesteren’ aangenomen. Een motie die volgde op de Raadsinformatiebrief 57 van 24 juni 2025 waarin een indicatieve investeringsraming is opgenomen voor vernieuwde huisvesting van de scholen in Kesteren. Het plan voor de scholen behelst uitbreiding van de capaciteit van De Wegwijzer. Al jaren komen zij ruimte tekort en hebben ze zes lokalen in gebruik in De Tollenhof. De voormalige school van het Pantarijn. Ook de vervanging van Het Kompas wordt meegenomen, vanwege de sterk verouderde huisvesting. Het Palet wordt meegenomen gelet op de kwetsbare omvang van de school en de intentie om samen te werken met Het Kompas. Dit project maakt onderdeel uit van het Integraal Huisvestingsplan 2026-2041. De financiële consequenties van de uitwerking van de motie zijn als volgt verwerkt in de begroting 2026 en meerjarenraming 2027 – 2029:
- U wordt gevraagd een investeringsbudget van € 17.180.000 beschikbaar te stellen in de begroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029. U ontvangt een aanvullend raadsvoorstel waarin het definitieve plan is uitgewerkt en waarin u gevraagd wordt het exact benodigde krediet beschikbaar te stellen;
- de structureel benodigde kapitaallasten (9.000 in 2027, 45.000 in 2028, 254.000 in 2029) voor een investeringskrediet van € 17.180.000 zijn verwerkt in de begroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029. Bij de berekening van de benodigde kapitaallasten is uitgegaan dat de investering wordt afgeschreven in 40 jaar tegen 1% rente. De afschrijvingslasten drukken op de begroting het jaar na ingebruikname , de rente wordt berekend over de uitgaven (boekwaarde) in enig jaar. Vanaf 2031 bedraagt de structurele benodigde kapitaallast 600.000
- de aanwezige stelpost kapitaallasten (280.000) voor het deel IHP in de begroting vanaf jaarschijf 2027 valt structureel vrij. Het voordeel hiervan ziet u verwerkt onder programma 6, taakveld 0.8 overige baten en lasten.
- er is incidenteel budget opgenomen onder programma 6 van € 359.000 in 2027 en € 520.000 (490.000 taakveld 4.2 en 30.000 taakveld 5.3) in 2029 voor het afboeken van resterende boekwaarde van het deel van de panden welke gesloopt gaan worden. Deze lasten worden gedekt vanuit een onttrekking aan de algemene reserve. Het nadeel onder programma 6 dient u in relatie te zien met het voordeel onder programma algemene dekkingsmiddelen, taakveld 0.10 mutaties reserves.
Daarnaast vallen de structurele aanwezige kapitaallasten in de begroting van deze panden vrij binnen taakveld 4.2 onderwijshuisvesting (structureel 31.000 in 2027 en 2028, 70.000) vanaf 2029) en taakveld 5.3 (structureel vanaf 2029 2.000).
Taakveld Onderwijsbeleid en leerlingzaken (voordeel structureel €161.000 vanaf 2026).
Toeschrijven van (meer-)kosten aan onderwijsachterstandenbeleid (kadernota 2026 (14.1)) structureel voordeel 61.000 vanaf 2026.
We krijgen vanuit het Rijk SPUK middelen om in te zetten op het tegengaan en voorkomen van onderwijsachterstanden. We moeten met deze middelen zorgen voor voldoende en kwalitatief hoogwaardig voorschools aanbod in de kinderopvang, het grootste gedeelte van de middelen wordt hier dan ook aan besteed. De afgelopen jaren is gebleken dat we voldoende ruimte hebben binnen deze middelen om ook op andere initiatieven in te zetten die bijdragen aan de doelen binnen deze regeling. Door kosten die we nu dekken uit de algemene middelen structureel toe te schrijven aan deze Rijksmiddelen voor onderwijsachterstandenbeleid (OAB) spelen we gemeentelijke middelen vrij. Voor 2024 hebben we € 951.261 ontvangen en voor 2025 ontvangen we naar verwachting € 1.055.175. Deze bedragen worden gebaseerd op het aantal doelgroepkinderen binnen onze gemeente. Het Rijk heeft het voornemen geuit om vanaf 2026 deze SPUK-middelen met 10% te korten. Wanneer het Rijk besluit deze SPUK nog meer dan 10% te korten of te stoppen geldt deze besparing niet meer of in mindere mate. Naast de rijksmiddelen voor onderwijsachterstanden ontvangt de gemeente middelen in het gemeentefonds ter compensatie voor ouders die geen recht hebben op kinderopvangtoeslag, de zogenoemde ‘Asschermiddelen’. Jaarlijks besteden we hier maar een klein deel van. De middelen die we hiervan structureel niet gebruiken kunnen worden afgeraamd.
Het betreft de gedeeltelijke financiële uitwerking van de ombuiging 14.1 in de kadernota 2026-2029 van totaal 214.000. In deze begroting zijn deze besparingen verwerkt onder programma 6, taakveld onderwijsbeleid en leerling zaken (61.000), Media (95.000) en programma 5, taakveld Toegang en eerstelijnsvoorziening Jeugd (1.000) en Samenkracht en burgerparticipatie (57.000).
Verordening leerlingenvervoer/efficiëntere organisatie (kadernota 2026 (14.2)) structureel voordeel 100.000 vanaf 2026.
De gemeente heeft een wettelijke taak ten aanzien van leerlingenvervoer. De kosten hiervoor zijn vraagafhankelijk en fluctueren jaarlijkst. Om structureel te kunnen bezuinigen op de uitgaven rondom het leerlingenvervoer richten we ons op het aanpassen van het bestaande beleid en de uitvoering van het leerlingenvervoer. Het gaan dan bijvoorbeeld om bepalingen ten aanzien van de mogelijkheden voor leerlingen om zelfstandig te reizen, zoals zelfreishulp vanuit Stichting MEE (binnen de kaders van de wetgeving). Het aanpassen van beleid en regels draagt tevens bij aan het maken van keuzes in de toe- dan wel afwijzing van een aanvraag. Het vervoer bestaat verschillende groepen: structureel voor leerlingen met een specifieke leervraag waarbij dit onderwijs niet nabij verzorgd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan leerlingen met een handicap die niet in staat zijn om te fietsen of met het openbaar vervoer te reizen. Er is een (structurele) groep leerlingen die reist naar identiteit gebonden (speciaal) onderwijs, dit wordt niet aangeboden in de nabije omgeving. Als hierin stappen gezet worden samen met het onderwijs kan dit een verdere besparing opleveren. naast het aanpassen van beleid en regels, kijken we ook naar de organisatie van het vervoer. Onze uitvoerende partij kan de opdracht vanuit de gemeente krijgen om nog specifieker te kijken naar de mate waarin het vervoer zo efficiënt mogelijk is georganiseerd.
Taakveld Sportaccommodaties (nadeel structureel € 6.000 in 2027, 10.000 vanaf 2028)
Het huidige beheerplan sportvelden 2016-2025 loopt dit jaar af. Er is een nieuw renovatieschema opgesteld voor de komende vier jaar. Twee velden van sportpark Heerenland dienen in de komende vier jaar gerenoveerd te worden. Het college vraagt de raad om de middelen hiervoor beschikbaar te stellen. Met de renovatie van sportvelden blijven onze sportparken kwalitatief goed en toekomstbestendig, waardoor inwoners kunnen sporten en bewegen. In het raadsvoorstel over de Renovatieschema sportvelden wat u is voorgelegd in september 2025 (RAAD/25/03635) is u gevraagd 2 investeringsbudgetten (135.000 voor 2026 en 105.000 voor 2027) beschikbaar te stellen. De benodigde kapitaallasten hiervan ziet u hier in de begroting verwerkt.
Taakveld Cultuurpresentatie, -productie en -participatie (voordeel structureel 8.000 in 2026, 2027 en 2028, vanaf 2029 10.000. Incidenteel nadeel 2029 van 30.000)
Bijstelling structurele ramingen bijzondere bijstand, kinderopvang en subsidiebudget
kunst en cultuur(kadernota 2026 13.1) structureel voordeel 8.000 vanaf 2026.
In het subsidiebudget voor cultuur (bevordering activiteiten kunstzinnige vorming) zit wat ‘lucht’. Een besparing van € 8.000 is mogelijk.
Het betreft de gedeeltelijk financiële uitwerking van de ombuiging 13.1 in de kadernota 2026-2029 van totaal 75.000. Zie verder de toelichting onder het taakveld 'Samenkracht en burgerparticipatie' (programma 5).
Begroten ruimte voor basisonderwijs Kesteren (uitwerking motie kadernota 2026-2029) structureel voordeel 2.000 vanaf 2029, incidenteel nadeel 30.000 in 2029.
Het betreft de financiële consequenties van de uitwerking van de motie primair onderwijs Kesteren. Voor de uitleg verwijzen wij u naar de toelichting onder taakveld onderwijshuisvesting sub. 4.
Taakveld Media (voordeel structureel 95.000 vanaf 2026)
Toeschrijven van (meer-)kosten aan onderwijsachterstandenbeleid (kadernota 2026 14.1) structureel voordeel 95.000 vanaf 2026.
Het betreft de gedeeltelijke financiële uitwerking van de ombuiging 14.1 in de kadernota 2026-2029 van totaal 214.000. In deze begroting zijn deze besparingen verwerkt onder programma 6, taakveld onderwijsbeleid en leerling zaken (61.000) en Media (95.000), programma 5 taakveld Toegang en eerstelijnsvoorziening Jeugd (1.000) en Samenkracht en burgerparticipatie (57.000).
We verwijzen u naar de toelichting onder programma 6 taakveld onderwijsbeleid en leerlingzaken voor verdere details.